Onze eigen ” Dierenarts” rubriek, mag uiteraard niet ontbreken en
stellen graag Mark Huis in ‘t Veld aan u voor!
Mark Huis in ‘t Veld schrijft voor ons clubblad ‘The Grey Times’ regelmatig artikelen over de gezondheid van de Greyhound.
Mark is dierenarts en heeft als dierenarts op de renbaan in Geldrop gewerkt. Mark werkte tot voor kort bij een van de grootste praktijken in Nederland Dierenkliniek de lingehoeve in Lienden.
Maar heeft besloten om een eigen praktijk te gaan beginnen in Utrecht.
Praktijk geopend per 3 januari 2011, Burchtwal 1 Vleuten.
Voor info over opening tijden zie www.markdierenarts.nl
De keuring op een renbaan
In een artikel hebben we geprobeerd om middels een aantal foto’s te laten zien wat er allemaal gebeurt bij een keuring.
Greyhound Statistieken:
In de Greyhound Star van maart 2001 komt de bekende greyhounddierenarts John Kohnke met de volgende, wetenschappelijk onderbouwde feiten. Deze zijn gebaseerd op een greyhound van gemiddeld 30 kg, in topconditie en natuurlijk vrij van blessures.
Energieverbruik
In de eerste zeven en een halve seconden van een 30-seconden-race heeft de greyhound een hoge stofwisseling. In deze eerste fase gebruikt hij de helft van de energie. De andere helft is voldoende om de race af te maken.
Het is verbazingwekkend te noemen dat een greyhound voor zijn race slechts 6% van de totale dagelijkse energiebehoefte verbruikt.
Startsnelheid
Een greyhound bereikt zijn maximum snelheid van 70 km/uur binnen 30 meter of zes sprongen na de start. De snelheid ligt dan op bijna 20 meter per seconde gedurende de eerste 250 meter van een race. Alleen een jachtluipaard is sneller over een korte afstand. Binnen 3 tot 4 sprongen bereikt deze een snelheid van 109 km/uur!
Gedurende een 500-meter-race kan een greyhound een gemiddelde snelheid van 16,45 meter per seconde vasthouden, dalend naar 14,6 meter bij het naderen van de finish. Een volbloed renpaard kan een maximum snelheid van 49 km/uur of 13,6 meter per seconde bereiken.
Een mens als sprinter kan 40 km/uur halen over een 10-seconden-sprint. Dat komt neer op 11 meter per seconde.
De spieren van een greyhound genereren 75 tot 80 % van hun kracht door anaerobe stofwisseling gedurende een 30-seconden-race.
Gedurende een lange afstandsrace van 40 seconden of meer, wordt 80 % van de totale energiebehoefte voor die race in de tweede helft gebruikt door inname van zuurstof.
Het hart
Het hart van een greyhound in rust pompt ongeveer 200 ml bloed per kilogram lichaamsgewicht per minuut door het lichaam tot meer dan 1000 ml per kilogram lichaamsgewicht op volle snelheid. In een race van 30 seconden circuleert er 15 liter bloed door het lichaam van de greyhound, oftewel de helft van zijn lichaamsgewicht.
Tijdens diezelfde race van 30 seconden circuleert het gehele bloedvolume van ongeveer drie en een halve liter 4 tot 5 keer door het lichaam.
Het gewicht van het hart van een greyhound varieert van 1,18 tot 1,73 % van het lichaamsgewicht, anders gezegd: 270 tot 519 gram voor een greyhound van 30 kg. Van een toprenpaard is dat 1 tot 1,3 % van het lichaamsgewicht. Andere hondenrassen hebben een hartgewicht dat gelijk is aan 0,77 % van het lichaamsgewicht, bij de mens bedraagt dat 0,5 %. Een 70 kg wegende, gemiddelde menselijke atleet heeft een hartgrootte gelijk aan dat van een greyhound van 30 kg, maar het hart van diezelfde greyhound pompt wel twee keer zoveel bloed rond, met een hartslag van tussen de 310 en 340 slagen per minuut tijdens de race; bij de mens ligt de hartslag dan tussen de 170 en 210 slagen per minuut.
Bloedvolume
In relatie tot zijn lichaamsgewicht heeft een fitte greyhound het grootste bloedvolume van welke atleet dan ook. Voor een greyhound komt het bloedvolume neer op 11,4 %, dat van een renpaard op 10,5 %, voor een menselijke sprinter op 9,5 % en voor een gewone huishond op 7,2 % van het lichaamsgewicht.
Een greyhound heeft ongeveer 35 x 1012 rode bloedcellen in zijn lichaam. Er worden ongeveer 5 miljoen rode bloedlichaampjes per seconde vervangen in het beenmerg en de milt. Een greyhound in conditie heeft ongeveer drie en een halve liter bloed, waarvan 2 liter rode bloedcellen, of 6,6 % van het lichaamsgewicht.
Het contact met het loopvlak
Gedurende een race komt de greyhound maar 25 % van de tijd met het loopvlak in contact. De rest van de race zweeft de greyhound boven het loopvlak.
Op het rechte stuk van een renbaan krijgt de greyhound tot 2,26 keer zijn lichaamsgewicht te dragen op een van beide voorpoten. Dat loopt op tot 5 keer het lichaamsgewicht (of ruwweg 150 kg) op de linker voorpoot tijdens het nemen van de bocht op de renbaan.
Een greyhound beslaat per sprong ongeveer 5 meter grond en hij maakt 4 sprongen per seconde bij een start vanuit de starthokken.
Het aantal sprongen neemt af tot 3,25 per seconde tegen het einde van de race. En iedere poot raakt gedurende slechts 0,11 seconde het loopvlak.
De voorpoten maken een zweefafstand, dus los van de grond, van 1,23 meter. De achterpoten zweven gedurende 2,45 meter los van de grond. Inderdaad, het dubbele van de voorpoten.
Polsgewrichten
De pols en de botjes daaronder hebben een neerwaardse druk van wel 150 kg te verduren bij het nemen van de bocht, veroorzaakt door de middelpuntvliedende kracht in verhouding tot snelheid van de greyhound en de radius van de bocht. De gesteldheid van het loopvlak in die bocht is in grote mate verantwoordelijk voor het ontstaan van blessures.
Ademhaling en Bloeddruk
Gedurende een race van 30 seconden ademt de greyhound 50 tot 90 keer en haalt dan 60 tot 90 liters lucht naar binnen. De stofwisseling zorgt ervoor dat er 1500 ml (=anderhalve liter) zuurstof uit de ingeademde lucht wordt gehaald voor energie in de spieren.
De bloeddruk van greyhound en menselijke atleet tijdens een race komen vrijwel overeen. Een greyhound produceert ongeveer 100 kilocalorieën verloren gegane warmte gedurende een race van 30 seconden. Dat is genoeg om 600 ml ( 0,6 liter ) water in twee minuten te laten koken.
Dertig minuten na een race is de darmfunctie zodanig hersteld, dat het eten kan worden verteerd. Daarentegen is het afweersysteem van de greyhound gedurende 30 tot 120 minuten na een race verminderd.
Tot Slot
Wat is het toch een voorrecht om iedere dag met deze prachtige, karaktervolle atleten te mogen wandelen en werken. Laat vorenstaande wetenswaardigheden goed tot je doordringen. Dat helpt je de greyhound nog beter te “begrijpen”als er eens iets mis is. Ja, onze viervoeters verdienen steeds onze zorg en volle aandacht.
Veel plezier met jouw wereldwonder op vier ranke poten.
Hemofilie A:Ook wel bloederziekte genoemd. Het is een stollingseffect van het bloed, dat wordt veroorzaakt door een afwezigheid van, of een tekort aan stollingsfactoren (stollingsfactor 8). Deze ziekte komt voornamelijk voor bij reuen en uit zich doordat bloedingen niet goed kunnen stoppen.
Achalasia van de oesophagus:
Dit betekent dat de spieren van de slokdarm van de hond zich niet meer goed kunnen ontspannen en dus aangespannen blijven. Het voedsel kan nu niet meer optimaal doorgeslikt worden, waardoor de hond zich kan verslikken of zelfs kan gaan braken.
Lensluxatie:
Dat wil zeggen dat de lens in het oog loslaat en niet meer goed op zijn plaats blijft zitten. Dit kan een erfelijk probleem zijn, maar kan ook veroorzaakt worden door trauma (bijvoorbeeld harde klap op het oog). De lensluxatie kan weer leiden tot groene staar (glaucoom), waardoor het netvlies van het oog blauw-wittig wordt. De hond kan lusteloos worden en zelfs een vriendelijke aai over zijn kop kan pijnlijk zijn.
Te korte wervelkolom:
Dit is een aangeboren ziekte. De hond kan een “baviaanachtige” kromming van de rug krijgen en is veelal niet in staat om een goed leven te leiden.
Narcose bij Greyhounds Wat is Narcose
U heeft het misschien zelf meegemaakt en anders heeft u er ongetwijfeld de nodige verhalen over gehoord, maar een Greyhound onder narcose brengen zou erg gevaarlijk zijn. Uit de verhalen die rondgaan mag misschien zelfs opgemaakt worden dat het zo gevaarlijk is, dat je het risico van een Greyhound onder narcose brengen eigenlijk niet kunt nemen. Gelukkig valt dit wel mee. De Greyhound is weliswaar een hond die in geen enkel opzicht met een andere hond te vergelijken is, maar met de juiste voorzorgsmaatregelen is ook een Greyhound relatief veilig onder zeil te brengen. Al moet ik er alvast bij vermelden dat aan elke narcose, dus ook bij de huishond, risico’s kleven.
Narcose algemeen
Een narcose wordt gebruikt om een, in dit geval, Greyhound in een dusdanige toestand te brengen dat de dierenarts er een operatie of andere ingreep op kan toepassen. Dit houdt in dat de hond moet slapen en dat de hond geen pijn meer voelt en slap is.
Zo’n narcose bestaat doorgaans uit 4 fasen, te weten:
1. Sedatie of premedicatie
2. Inleiding van de narcose
3. Onderhoud van de narcose
4. Ontwaken uit en herstellen van een narcose
1. Bij de sedatie of premedicatie wordt het dier suf gemaakt. Het dier voelt minder pijn en stress, maar het dier slaapt nog niet. De sedatie heeft een aantal doelen.
Ten eerste wil de dierenarts een situatie creëren waarin het dier meewerkt of in ieder geval het meeste verzet opgeeft. Stress en pijn worden op deze manier ook zoveel mogelijk beperkt.
Ten tweede en misschien nog wel belangrijker, door het dier te sederen kunnen de benodigde hoeveelheden van een meer of minder gevaarlijke inleidings- en onderhoudsmiddelen voor narcose
duidelijk verminderd worden. Je schept hier als het ware voorwaarden voor een veilige voortgang van de narcose en een onderhouds- en ontwaak/herstelperiode waarin minder tot geen problemen verwacht kunnen worden.
2. Onder de inleiding van de narcose verstaan we dat het dier in een toestand gebracht wordt van slaap, gecombineerd met voldoende pijnstilling en voldoende spierverslapping. Deze toestand van de hond stelt de dierenarts in staat om te doen wat hij moet doen, terwijl de hond slaapt en geen pijn meer voelt. 3. Onderhoud van de narcose wil niet meer zeggen dan het onderhouden van het stadium van slaap uit punt 2. Dit is nodig omdat een dier anders uit zijn narcose slaap zou ontwaken binnen ongeveer een kwartier. De gemiddelde operatie duurt tussen een half uur en anderhalf uur, waarmee het belang van het stadium van onderhoud duidelijk is.
4. Ontwaken uit de narcose is een lastige fase. Vooropgesteld dat het in meer dan 99,9% van alle narcoses geen probleem oplevert is dit wel de fase waarin zichtbaar wordt of en wat er mis is gegaan. Deze fase wordt dan ook het liefste bij de dierenarts in de kliniek doorlopen. Hij weet n.l. of er iets verontrustends gebeurt en wat er aan te doen.
De narcose bij Greyhounds
Afgezien van de geringe risico’s die aan alle narcoses van alle dieren kleven, zijn er bij de Greyhound een aantal extra risicofactoren waarop gelet moet worden. Maar ook deze risicofactoren zijn vrij gemakkelijk met een aantal voorzorgsmaatregelen te verminderen.
Waar rekening mee gehouden dient te worden is het feit dat een Greyhound een andere vet/spierverhouding heeft dan de gemiddelde huishond. Waar voor de gemiddelde huishond een vetpercentage van 25-30% gerekend wordt, is dat bij de Greyhound 15%. Dit zorgt ervoor dat de Greyhound het op de operatietafel van de dierenarts simpel gezegd koud krijgt. Ook de kortharige vacht en het grote oppervlak per kilo lichaamsgewicht van de Greyhound helpen eraan mee dat het dier het op de operatietafel koud krijgt. Het probleem is dat als de Grey het koud krijgt, dat de duur van de narcose verlengt en dat het hart- en bloedvatenstelsel het zwaarder krijgt. Overigens is het koud krijgen van de Grey gemakkelijk op te vangen door gedurende de operatie een warmtematje (thermo-pad) te gebruiken waar de Grey dan op ligt.
Het lage vetpercentage van de Greyhound heeft ook invloed op een aantal narcosemiddelen. Een aantal narcosemiddelen gaat n.l. gedeeltelijk in het vet zitten van een hond i.p.v. in het bloed en in het vet is het middel niet werkzaam. Het probleem is nu dat als een hond duidelijk minder vet heeft (zoals een Greyhound), het middel ook veel minder in het vet gaat zitten en dus in het bloed blijft. De hoeveelheid werkzame stof in het bloed wordt dan te hoog. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het narcosemiddel barbituraat en dient dan ook niet gebruikt te worden bij de Greyhound.
Een ander punt waar rekening mee gehouden dient te worden is het feit dat de stofwisseling van de lever van de Greyhound minder is dan die van een andere hond. En juist de lever breekt de meeste narcose middelen af tot onwerkzame andere stoffen. Dit is ook een tweede reden dat het narcosemiddel barbituraat beter niet gebruikt kan worden bij de Grey.
Weer een ander punt is dat het bloed van de Grey vrij “stroperig” is. Dit komt omdat het aantal rode bloedlichaampjes, die zuurstof naar o.a. de spieren sturen, bij de Grey veel hoger is dan bij andere hondenrassen. Dit hoge gehalte aan rode bloedlichaampjes is volkomen normaal en de Greyhound zal er in het dagelijkse leven en gedurende de races meer voordeel dan nadeel van hebben.
Echter tijdens de narcose kan dit “stroperige” bloed door kleine veranderingen in de werking van hart en bloedvaten, wel voor problemen zorgen. Ook dit is echter weer redelijk eenvoudig te ondervangen door een infuus aan te sluiten tijdens de narcose, dat voorkomt dat het bloed verder indikt. Ook wordt
met dit infuus een te sterke bloeddrukdaling voorkomen.
Tenslotte is er de tendens voor Greyhound om eigenlijk zonder reden in paniek te raken bij het begin van de narcose en aan het einde hiervan. Niemand weet nog hoe dit komt, maar dat het zo is weet men heel goed. Het vervelende is dat hier bijzonder weinig aan te doen is. Dus ook al heeft de dierenarts alle voorzorgsmaatregelen genomen die hij had moeten nemen, dan nog is het risico dat een Greyhound vooral minder goed uit de narcose komt groter dan bij andere honden. Het enige wat hier eigenlijk tegen helpt is de Grey de tijd te geven om op een rustige plaats in een rustige omgeving zonder al teveel stress uit te slapen. Ook de dagen erna zal de Grey nog niet helemaal de oude zijn en ook hier heeft de Grey tijd nodig om te herstellen.
Kortom narcose is relatief veilig, maar nooit zonder risico. Bovendien moeten er bij de Greyhound een aantal voorzorgsmaatregelen genomen worden die bij de andere hondenrassen wel handig maar niet noodzakelijk zijn. Ook moet er na een narcose de Greyhound echt de tijd gegeven worden om te ontwaken en te herstellen.
Tenslotte wil ik u nog op het hart drukken dat ingrepen en eventuele operaties zoveel mogelijk gedaan worden bij de eigen dierenarts. Hij kent immers u en uw hond het beste en is zich er dan ook het meeste van bewust van de extra voorzorgsmaatregelen die getroffen dienen te worden bij de narcose van een Greyhound.
Erwin Hoogland
Dit artikel is overgenomen uit de Grey Times van de Nederlandse Greyhound Club.